Uluslararası PEN Tüzüğü’nün ilk ve kurucu ilkesi şudur: “Edebiyat sınır tanımaz.” Buradaki “sınır” sözcüğünü ülke ve toplumlar arası sınırlar ile bağlantılı düşünmek gelenek olmuştur. Oysa dünyada nice kadın açısından (aslında görece yakın zamana kadar tüm kadınlar açısından) ilk, son ve belki de en güçlü sınır oturduğu evin kapısı olagelmiştir: ana-baba ya da koca evinin kapısı. Özgürce konuşabilmek, okuma ve yazma hakları için kadınların dolaşma hakkı olmalıdır: Kadın hem somut mekânda hem de toplum hayatı ile kendi zihninde özgürce dolaşabilmelidir. Ne var ki pek az toplum düzeninde tek başına yürüyen bir kadına düşmanca bakılmıyor.
PEN gerek ev duvarları arasında gerekse kamu alanında kadına yönelik tüm şiddet biçimlerinin tehlikeli sansür türlerine yol açtığı görüşündedir. Dünyanın her yerinde kültür, din ve gelenek çoğu kez insan haklarından üstün tutulmakta, kadın ve kızlara zarar vermeye yönelik birer gerekçe sayılmaktadır.
PEN açısından, bir insanı susturmak onun varlığını inkârdır. Bir tür ölümdür. Kadınlar yaratıcılık ile bilgi alanlarında her bakımdan özgürce davranamazsa insanlık eksik ve yoksun kalır.
PEN ŞU ULUSLARARASI İLKELERİ SAVUNUR:
1. ŞİDDETSİZLİK: Kadın ve kızlara yönelik her türlü şiddete son vermek -yasal, bedensel, cinsel, psikolojik, sözlü ve dijital olanlar dahil. Kadınlarla kızların kendilerini özgürce ifade edebileceği bir çevre oluşturmak. Cinsiyet temelli her türlü şiddeti kapsamlı araştırın ve ceza ile karşılık görmesini sağlamak. Kurbanlara yardım etmek, tazminat ödemek.
2. GÜVENLİK: Kadın yazar ve gazetecileri korumak. Dünyada ve internet ortamında kadın yazar ve gazetecilere yönelik şiddete karşı çıkmak.
3. EĞİTİM: Eğitimin her düzeyinde cinsiyet ayırımcılığına son vermek. Tüm kadın ve kızların eğitim haklarını gözetmek, okuma yazma haklarını güvenceye almak.
4. EŞİTLİK: Hukukta kadın-erkek eşitliğini sağlamak. Kadınlara karşı her türlü ayırımcılığı kınamak. Tüm insanların eşitliğini sağlamaya yönelik olarak, kadın yazarların gelişip ilerlemesini desteklemek.
5. ERİŞİM: Yurttaşlık, siyaset, ekonomi ve kültür hakları bakımından kadınların erkeklerle eşitliğini savunmak; medyada ve edebiyatın tüm türlerinde tam ve özgür katılımlarına destek olmak, böylece kamunun saygısına yol açmak.
6. EŞDEĞER: Ekonomide kadın yazarların eşit katılımına destek olmak. Kadın yazar ve gazetecilere erkek meslektaşları ile eşit iş ve eşit gelir olanakları sağlamak.
DANIŞMANLAR Jennifer Clement, Uluslararası PEN Başkanı Kätlin Kaldmaa, Uluslararası PEN Uluslararası Sekreteri Margie Orford, Uluslararası PEN YK Üyesi ve Güney Afrika PEN Önceki Başkanı Joanne Leedom-Ackerman, Uluslararası PEN Başkan Yardımcısı Teresa Cadete, Portekiz PEN Başkanı Lisa Appignanesi, İngiliz PEN Önceki Başkanı Gillian Slovo, İngiliz PEN Önceki Başkanı Aline Davidoff, Meksika PEN Önceki Başkanı Nina George, Alman PEN YK Üyesi Salil Tripathi, Uluslararası PEN Hapisteki Yazarlar Komitesi Başkanı Sarah Lawson, Uluslararası PEN Kadın Yazarlar Komitesi Başkanı Ellah Allfrey Caroline Criado Perez Deanna Rodger Rebecca Servadio Kamila Shamsie Laure Thorel Gaby Wood Romana Cacchioli, Uluslararası PEN Sarah Clarke, Uluslararası PEN Josie O’Reilly, Uluslararası PEN
DESTEKÇİLER Uluslararası PEN Kadın Yazarlar Komitesi MIRA, Slovenia PEN Almanya PEN Arjantin PEN Estonya PEN Finlandiya PEN Güney Afrika PEN İsveç PEN Lübnan PEN Meksika PEN Myanmar (Burma) PEN Norveç PEN Portekiz PEN Quebec PEN San Miguel PEN Sierra Leone PEN Sydney PEN Trieste PEN Türkiye PEN Zimbabwe
PEN Kadın Hakları Bildirgesi (2017)
Uluslararası PEN Tüzüğü’nün ilk ve kurucu ilkesi şudur: “Edebiyat sınır tanımaz.” Buradaki “sınır” sözcüğünü ülke ve toplumlar arası sınırlar ile bağlantılı düşünmek gelenek olmuştur. Oysa dünyada nice kadın açısından (aslında görece yakın zamana kadar tüm kadınlar açısından) ilk, son ve belki de en güçlü sınır oturduğu evin kapısı olagelmiştir: ana-baba ya da koca evinin kapısı. Özgürce konuşabilmek, okuma ve yazma hakları için kadınların dolaşma hakkı olmalıdır: Kadın hem somut mekânda hem de toplum hayatı ile kendi zihninde özgürce dolaşabilmelidir. Ne var ki pek az toplum düzeninde tek başına yürüyen bir kadına düşmanca bakılmıyor.
PEN gerek ev duvarları arasında gerekse kamu alanında kadına yönelik tüm şiddet biçimlerinin tehlikeli sansür türlerine yol açtığı görüşündedir. Dünyanın her yerinde kültür, din ve gelenek çoğu kez insan haklarından üstün tutulmakta, kadın ve kızlara zarar vermeye yönelik birer gerekçe sayılmaktadır.
PEN açısından, bir insanı susturmak onun varlığını inkârdır. Bir tür ölümdür. Kadınlar yaratıcılık ile bilgi alanlarında her bakımdan özgürce davranamazsa insanlık eksik ve yoksun kalır.
PEN ŞU ULUSLARARASI İLKELERİ SAVUNUR:
1. ŞİDDETSİZLİK: Kadın ve kızlara yönelik her türlü şiddete son vermek -yasal, bedensel, cinsel, psikolojik, sözlü ve dijital olanlar dahil. Kadınlarla kızların kendilerini özgürce ifade edebileceği bir çevre oluşturmak. Cinsiyet temelli her türlü şiddeti kapsamlı araştırın ve ceza ile karşılık görmesini sağlamak. Kurbanlara yardım etmek, tazminat ödemek.
2. GÜVENLİK: Kadın yazar ve gazetecileri korumak. Dünyada ve internet ortamında kadın yazar ve gazetecilere yönelik şiddete karşı çıkmak.
3. EĞİTİM: Eğitimin her düzeyinde cinsiyet ayırımcılığına son vermek. Tüm kadın ve kızların eğitim haklarını gözetmek, okuma yazma haklarını güvenceye almak.
4. EŞİTLİK: Hukukta kadın-erkek eşitliğini sağlamak. Kadınlara karşı her türlü ayırımcılığı kınamak. Tüm insanların eşitliğini sağlamaya yönelik olarak, kadın yazarların gelişip ilerlemesini desteklemek.
5. ERİŞİM: Yurttaşlık, siyaset, ekonomi ve kültür hakları bakımından kadınların erkeklerle eşitliğini savunmak; medyada ve edebiyatın tüm türlerinde tam ve özgür katılımlarına destek olmak, böylece kamunun saygısına yol açmak.
6. EŞDEĞER: Ekonomide kadın yazarların eşit katılımına destek olmak. Kadın yazar ve gazetecilere erkek meslektaşları ile eşit iş ve eşit gelir olanakları sağlamak.
DANIŞMANLAR
Jennifer Clement, Uluslararası PEN Başkanı
Kätlin Kaldmaa, Uluslararası PEN Uluslararası Sekreteri
Margie Orford, Uluslararası PEN YK Üyesi ve Güney Afrika PEN Önceki Başkanı
Joanne Leedom-Ackerman, Uluslararası PEN Başkan Yardımcısı
Teresa Cadete, Portekiz PEN Başkanı
Lisa Appignanesi, İngiliz PEN Önceki Başkanı
Gillian Slovo, İngiliz PEN Önceki Başkanı
Aline Davidoff, Meksika PEN Önceki Başkanı
Nina George, Alman PEN YK Üyesi
Salil Tripathi, Uluslararası PEN Hapisteki Yazarlar Komitesi Başkanı
Sarah Lawson, Uluslararası PEN Kadın Yazarlar Komitesi Başkanı
Ellah Allfrey
Caroline Criado Perez
Deanna Rodger
Rebecca Servadio
Kamila Shamsie
Laure Thorel
Gaby Wood
Romana Cacchioli, Uluslararası PEN
Sarah Clarke, Uluslararası PEN
Josie O’Reilly, Uluslararası PEN
DESTEKÇİLER
Uluslararası PEN Kadın Yazarlar Komitesi
MIRA, Slovenia
PEN Almanya
PEN Arjantin
PEN Estonya
PEN Finlandiya
PEN Güney Afrika
PEN İsveç
PEN Lübnan
PEN Meksika
PEN Myanmar (Burma)
PEN Norveç
PEN Portekiz
PEN Quebec
PEN San Miguel
PEN Sierra Leone
PEN Sydney
PEN Trieste
PEN Türkiye
PEN Zimbabwe